Contents
برای این که با نحوهی کارکرد صحیح این دیگ آشنا شویم لازم است تا در ابتدا با ساختار و اجزای مختلفش بیشتر و بهتر آشنا شویم. اجزای اصلی یک دیگ آبگرم عبارتند از:
۱ . مشعل و محفظه احتراق: این بخش تامینکنندهی حرارت مورد نیاز سیستم حرارتی ما هستند و عملکرد آنها تاثیر مستقیمی روی صرفه جویی در مصرف انرژی دارند.
۲ . بدنه: شاسی اصلی و کاور دیگ آبگرم را بدنه میگویند که بسته به نوع کاربرد دیگ باید از بین دو نوع چدنی و فولادی یکی را انتخاب کرد.
۳ . بخش کنترلکننده: وظیفهی کنترل دمای دیگ و میزان کارکرد مشعل به عهدهی این بخش است.
۴ . دی اریتور: دی اریتور وظیفهی کنترل کیفیت و تصفیهی آب ورودی به سیستم دیگ آبگرم را دارد و نقش به سزایی نیز در پایین آوردن رسوب و خوردگی اجزای مختلف سیستم دارد. استفاده از دی اریتور مناسب میتواند هزینههای نگهداری و تعمیرات در سیستم ما را تا حدود بسیار بالایی پایین بیاورد.
۵ . لولههای آتش خوار: لولههایی از جنس فولاد یا چدن هستند که آتش و دود در میان آنها قرار دارند.
۶. دریچههای منهول و هندهول: این دریچهها به منظور بازرسی و بازدید راحت از سیستم تعبیه میشوند.
۷. سوپاپهای اطمینان و زه کشی: برای عملکرد بهتر سیستم و جلوگیری از آسیب دیدن سیستم در اثر فشار بالا تعبیه میشوند.
۸. اکونومایزر: اکونومایزر همان طور که از نامش نیز پیداست به منظور اقتصادیتر کردن سیستم ساخته و طراحی میشود. این بخش از سیستم نقش مبدل حرارتی را بازی میکند و آب تغذیه را با استفاده از گرمای خروجی و تلف شده پیش گرم میکند.
۹ . تیوب شیت: محفظهای که لولههای آتش خوار در آنها قرار میگیرند.
۱۰ . فن و دمندههای سیستم: از فن برای جابجایی گازها و سیالات سیستم استفاده میشود.
۱۱ . بخش تبادل حرارت: صفحهای است که در آن رسانایی گرمایی در بهترین حالت خودش قرار دارد و انتقال دما بین آب و مشعل روی آن انجام میشود.
۱۲ . ابزار تنظیم دقیق: این بخش از سیستم فرمانهای اپراتور و دستورات دستی را به دقیقترین شکل ممکن پیاده میکنند.
۱۳ . سیستم انتقال سوخت: وظیفهی این بخش انتقال سوخت از مخزن و تانک به مشعل است.
۱۴. مخزن آب: از مخزن برای ذخیرهی آب مورد نیاز دیگ بخار استفاده میشود.
۱۵. فشارسنج و ترمومتر: برای کنترل میزان فشار و دمای دیگ در لحظه استفاده میشوند.
از نظر جنس دیگ میتوان دیگهای آبگرم را به دو بخش چدنی و فولادی تقسیم کرد:
دیگ آبگرم چدنی: این دیگها از پرههای چدنی که به وسیلهی تکنیکهای ریخته گری چدن ساخته شدهاند، تولید میشوند. ظرفیت حرارتی این دیگها با تعداد پرهها ارتباط مستقیم دارند.
دیگ آبگرم فولادی: فولاد آتشخوار و مقاوم در برابر حرارت مادهی اصلی برای ساخت این دیگها هستند. راندمان این دیگها بسیار بالاست ولی وزن بالای آنها کمی کار پیاده سازی آنها را مشکل میکند.
دیگهای چدنی نقش آچارفرانسه را در سیستمهای گرمایشی دارند و از آنها میتوان در بخش گستردهای از سیستمها مورد استفاده قرار داد. جابهجایی دیگهای چدنی، به نسبت دیگهای فولادی، بسیار سادهتر و راحتتر است. از طرفی دیگهای چدنی در برابر خوردگی و زنگزدگی مقاومت قابل قبولی دارند. قیمت خوب این دیگها نیز باعث شده است تا استفاده از آنها بسیار رایج باشد.
اگر از افراد با تجربه در مورد این دو بپرسید بدون شک به شما خواهند گفت که جابهجایی دیگهای چدنی، به نسبت دیگهای فولادی، بسیار سادهتر و راحتتر است. چرا که دیگهای فولادی سنگینتر و پرحجمتر هستند و بیشتر در سیستمهای صنعتی و بزرگ به کار میروند. راندمان کاری آنها بسیار بالاست و ظرفیت گرمایی آنها نیز بسیار خوب است. دیگ آبگرم فولادی عمر بیشتری نسبت به نوع چدنی دارد و برای سیستمهای بزرگ و پرفشار قابل اطمینانتر هستند.
در دیگهای چدنی، در صورت آسیب دیدن پرهها، امکان جایگزینی آن پره وجود دارد، اما باید این نکته را نیز در نظر داشته باشید که دیگهای چدنی به دلیل امکان وارد شدن شوک های حرارتی، برای مناطق سرد و کوهستانی زیاد مناسب نیستند و راندمان آنها در شرایط اینچنینی تا حدود بسیار زیادی کاهش پیدا میکند.
محل نصب دیگ آب گرم باید کاملا تراز باشد تا هیچ نیروی اضافی به پمپ و مشعل وارد نشود. اگر دیگ آبگرم تراز نباشد در درازمدت شاهد شکستگی لولهها و آسیب دیدن اتصالات خواهیم بود. علاوه بر تراز بودن دیگ باید حداقل ۱۰ سانتی متر از کف زمین فاصله داشته باشد. داشتن جریان هوای مناسب هم برای انجام بهتر عملیات احتراق الزامی است.
قبل از انتخاب دیگ و مشعل بهتر است این عوامل را به دقت بررسی کنید تا به دردسرهای احتمالی برخورد نکنید:
– عمر مفید
– حداکثر ظرفیت گرمایی و قابلیت تغییر آن
– دمای آب برگشتی به سیستم که نشان دهندهی بازده سیستم است
– هزینه اولیه طرح
– هزینهی دورهای مصرف انرژی
– هزینه تعمیر و نگهداری
– ضریب اطمینان
– نوع و ارزش گرمایی سوخت
– بازده گرمایی مشعل
– ارتفاع محل استفاده از سطح دریا
– شکل ظاهری و میزان افت فشار